Berlijn was overweldigend, 4,5 dag en nog het gevoel dat er zo veel meer te zien was. Er hing natuurlijk een speciale sfeer in de stad, die dominoblokjes waren maar een stukje van het gevoel. We hebben ons dan ook in de geschiedenis van de muur verdiept, een mens zou bijna vergeten dat er ook nog wereldoorlogen en zo geweest zijn. We hebben heel weinig bezocht, wel veel in de stad rondgedwaald, pas de maandagavond is het beginnen regenen, dus ideaal om onze voeten kapot te lopen. Een kleine 20 kilometer langs de resten van de muur, het kruipt in je kleren. Aan de informatieborden in het centrum was het druk, maar verder echt in de wijken liepen we vaak alleen. Een vies gevoel om te denken dat er plots een muur stond. En dan ook nog dat er in feite twee stonden: een aan de westkant, een aan de oostkant en daartussen mijnenvelden, soms 5 meter, soms een paar honderden. Wie heeft die gezet? Hebben ze dat samen beslist? Zoveel vragen. Door de stad lopen twee rijen kasseien waar de muur stond, soms moeilijk te volgen omdat er ondertussen gebouwd is geweest. Op andere plaatsen is de ruimte tussen de muren een groene zone geworden, soms was er trouwens al een gedempt kanaal en leek alles op zijn plaats te vallen. Echt indrukwekkend was het bezoek aan de stasigevangenis: Hohenschönhausen. De gevangenis is ook te zien in Das Leben der Anderen. Op een geheime plek in Berlijn werden verdachten ondervraagd om bekentenissen los te peuteren. De mensen werden opgepakt, uren rond gereden in veel te kleine ruimtes om gedesoriënteerd te worden, ze zagen maanden niemand behalve hun ondervragers. Er waren zelfs verkeerslichten in de gang zodat ze elkaar niet zouden zien. DE ondervragers hadden hun diploma behaald in de universiteit van Potsdam in speciale ondervragingstechnieken. Deze diploma's zijn trouwens nog steeds geldig vertelde ons gids. En dan was er nog de radioaktiviteit die op sommige gevangenen vermoedelijk werd losgelaten. Heel wat van het personeel van de gevangenis woont trouwens nog in de buurt. Het was met een rilling dat we door de buurt achteraf liepen, sowieso al niet de meest vrolijke buurt van de stad.