Schotland & breien

Schotland is een land waar je als breier wel aan je trekken komt, al is het wel even balen als je ontdekt dat knitwear eigenlijk gewoon bete...

Schotland is een land waar je als breier wel aan je trekken komt, al is het wel even balen als je ontdekt dat knitwear eigenlijk gewoon betekent dat alles al op gebreid is. Al kun je hier en daar wel een bolletje ontdekken. Maar het blijft wel leuk om eens aan cashemier en wol te voelen. Ik heb geen enkele trui gekocht, wel een hoop ideeën op gedaan.



En hoewel het jullie misschien zal verbazen, toch was wol niet de eerste reden om New Lanark te gaan bezoeken. De naam deed nog een belletje rinkelen uit een cursus uit eerste kan. Ik vermoed dat het de cynische toon van prof Doom was toen hij zei dat Robert Owen ook probeerde om zijn ideeën in Amerika te slijten maar dat je dan wel meer nodig hebt dan een handvol intellectuelen. Eind 18de eeuw richtte Robert Owen een nieuw dorp op rond zijn katoenspinnerij. Hij was een hevig voorstander van onderwijs. Kinderen gingen vanaf ze konden lopen naar een kleuterschool, zodat de moeders konden gaan werken. En ze waren verplicht naar school te gaan tot 10 jaar, voor ze in de fabriek mochten gaan werken, maar hij moedigde aan dat ze tot hun 12de zouden gaan. En voor de ouderen was er avondschool. Hij beperkte de arbeidstijd, al lijkt 10,5 uur/dag en dit 6 dagen in de week ons nu ongelooflijk veel. Er was een ziekteverzekering en het loon werd uitbetaald in bonnen voor de lokale winkel die niet enkel goedkoper dan in de stad maar ook prodcuten van betere kwaliteit leverde (waardoor ze minder ziek waren). Ondanks zijn vernieuwende ideeën bleek zijn katoenspinnerij ook nog winst te maken. Hij wordt dan ook als een voorloper van de socialisten gezien.



Het is een boeiende plek om rond te lopen. Je leert Annie McLeod en Harmony kennen en krijgt echt wel een goed idee van hoe het vroeger was. Vooral het geluid van die enkele spinmachine die aan het werken was heeft een grote indruk nagelaten, je kan je moeilijk inbeelden hoe het moet geweest zijn als de ruimte volledig vol stond. In de huisjes kan je zien hoe ze leefden. Nu wonen daar ook nog mensen, want het terrein wordt gerestaureerd en is ondertussen erkend als werelderfgoed.



De katoenspinnerij heeft het tot in de jaren 60 van de vorige eeuw volgehouden voor de concurrentie te groot werd. Nu wordt er wol gesponnen op de machines, en die kan je daar gewoon kopen, maar ook online verzekerde de verkoopster mij.

Maar breiwerk is big businness in Schotland, van de klassieke truien tot de meer modernere versies en soms was het gewoon balen dat de winkel om 17u al sloot.



You Might Also Like

2 reacties

  1. en wol gekocht in NewLanark? Ikke wel... we waren met een groep en we konden ook op een 'cone' kopen; nadeel : ze halen die in het magazijn, dus je weet niet op voorhand hoeveel je gaat krijgen. Dus nu zit ik hier met 1200g mooie tweed wol voor 30£. Dat wordt een jas-achtig iets, denk ik, met veel kabels...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik heb er 10 bollen chunky gekocht in heide-kleuren, nog geen idee wat het gaat worden, maar ik vind wel iets.

    BeantwoordenVerwijderen